Quy định mới về tiêu chuẩn chức danh công chức lãnh đạo, quản lý trong cơ quan hành chính nhà nước

Ngày 21/12/2025 Chính phủ đã ban hành Nghị định số 334/2025/NĐ-CP về tiêu chuẩn chức danh công chức, lãnh đạo, quản lý trong cơ quan hành chính nhà nước.

Theo đó, Nghị định có hiệu lực thi hành từ ngày 21/12/2025. Nghị định có 3 chương, 31 điều quy định về Danh mục chức danh công chức lãnh đạo, quản lý trong cơ quan hành chính nhà nước; Tiêu chuẩn chung (Về chính trị tư tưởng, về phẩm chất đạo đức, lối sống và ý thức tổ chức kỷ luật; về trình độ (chuyên môn, lý luận chính trị, quản lý nhà nước và khoa học, công nghệ; tin học, ngoại ngữ); về năng lực, uy tín và khả năng quy tụ, đoàn kết; về kết quả công tác; về sức khỏe, độ tuổi và kinh nghiệm; một số trường hợp đặc thù áp dụng tiêu chuẩn chức danh khi bổ nhiệm) và Tiêu chuẩn cụ thể đối với từng chức danh công chức lãnh đạo, quản lý thuộc bộ và tương đương, thuộc sở và tương đương; tiêu chuẩn cụ thể đối với từng chức danh công chức lãnh đạo, quản lý thuộc phòng thuộc cấp xã.

 Đối với trường hợp đặc thù, trong trường hợp được điều động, luân chuyển từ nơi khác đến không nhất thiết phải bảo đảm tiêu chuẩn “đã kinh qua chức danh lãnh đạo, quản lý cấp dưới trực tiếp” áp dụng đối với chức danh tương ứng quy định tại Nghị định này. Trường hợp bổ nhiệm công chức giữ chức danh lãnh đạo, quản lý theo quy định của Đảng và pháp luật về chính sách thu hút, trọng dụng đổi với người có tài năng, chuyên gia thì không nhất thiết phải bảo đảm đầy đủ tiêu chuẩn chức danh quy định tại Nghị định này, nhưng phải hoàn thiện trong thời gian 36 tháng kể từ khi được bổ nhiệm. Khi xem xét, bổ nhiệm chức danh mới chưa có trong Nghị định này thì cấp có thẩm quyền bổ nhiệm áp dụng tiêu chuẩn chung và vận dụng tiêu chuẩn cụ thể của chức danh tương đương có vị trí, tỉnh chất tương đồng. Trường hợp bổ nhiệm lần đầu tiên vào các chức danh lãnh đạo, quản lý các cấp không nhất thiết phải bảo đảm đầy đủ các tiêu chuẩn về thành tích lãnh đạo, quản lý, kinh qua chức danh lãnh đạo, quản lý cấp dưới. Trường hợp đặc biệt khác do cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Điểm nổi bật của các tiêu chuẩn cụ thể đều tập trung vào 03 tiêu chí:

Một là, nắm chắc các văn bản của Đảng và Nhà nước, am hiểu sâu về hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách về quản lý ngành, lĩnh vực tại địa phương mình phụ trách; có kinh nghiệm tổng hợp, tổng kết thực tiễn; đề xuất giải pháp kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong lĩnh vực công tác hoặc nắm vững nội dung quản lý nhà nước, quy định của pháp luật về ngành, lĩnh vực quản lý; thành thạo chuyên môn, nghiệp vụ thuộc lĩnh vực quản lý.

Hai là, có năng lực tham mưu chỉ đạo, xây dựng và triển khai thực hiện có hiệu quả văn bản quy phạm pháp luật, đề tài, đề án, chương trình, kế hoạch công tác nhiệm kỳ và hẳng năm của ngành, lĩnh vực; tổ chức triển khai thực hiện thanh tra, kiểm tra, xử lý theo quy định của pháp luật; tổng hợp, đề xuất giải quyết các kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của tổ chức và công dân thuộc thẩm quyền.

Ba là, đã kinh qua và hoàn thành tốt nhiệm vụ ở chức danh cấp dưới/cấp xã trở lên hoặc có thời gian công tác liên tục trong ngành, lĩnh vực ít nhất từ đủ 03 năm trở lên.

Ngoài ra, Nghị định còn dành 01 điều quy định về Điều khoản chuyển tiếp, theo đó, người giữ chức danh lãnh đạo, quản lý chưa đáp ứng tiêu chuẩn về lý luận chính trị theo quy định tại Nghị định này thì phải hoàn thiện trong thời hạn 36 tháng kể từ ngày Nghị định này có hiệu lực thi hành, trừ trường hợp tính đến tháng đủ tuổi nghi hưu còn dưới 36 tháng. Trong khi đang hoàn thiện tiêu chuẩn chức danh theo quy định tại khoản này, nếu người giữ chức danh lãnh đạo, quản lý đến thời hạn bổ nhiệm lại thì vẫn được xem xét bổ nhiệm lại theo quy định. Trường hợp đã thực hiện quy trình bổ nhiệm, bổ nhiệm lại chức danh lãnh đạo, quản lý theo quy định của Đảng và pháp luật trước thời điểm Nghị định này có hiệu lực nhưng chưa có quyết định bổ nhiệm, bổ nhiệm lại thì tiếp tục thực hiện quy trình và phải hoàn thiện tiêu chuẩn chức danh được bổ nhiệm theo quy định tại khoản 1 Điều 30. Trường hợp hết thời hạn quy định tại khoản 1 Điều 30 mà chưa đáp ứng tiêu chuẩn về lý luận chính trị theo quy định tại Nghị định này thì cấp có thẩm quyền xem xét, thu hồi quyết định bổ nhiệm và bố trí công việc chuyên môn phù hợp. Đồng thời quy định Bảo hiểm xã hội Việt Nam được áp dụng tiêu chuẩn chức danh công chức lãnh đạo, quản lý của Cục loại 1 quy định tại Nghị định này.

Căn cứ quy định tại Nghị định này, các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương có trách nhiệm:

- Quy định hoặc phân cấp quy định cụ thể tiêu chuẩn của từng chức danh công chức lãnh đạo, quản lý bảo đảm phù hợp với vị trí việc làm và yêu cầu nhiệm vụ, đặc điểm của bộ, ngành, địa phương, cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc thẩm quyền nhưng không được thấp hơn quy định tại Nghị định này. Trường hợp không yêu cầu tiêu chuẩn cao hơn thì không phải ban hành quy định và áp dụng trực tiếp quy định tại Nghị định này.

- Căn cứ quy định của Đảng, quy định của pháp luật chuyên ngành và Nghị định này, quy định hoặc phân cấp quy định cụ thể tiêu chuẩn chức danh viên chức quản lý trong đơn vị sự nghiệp công lập thuộc phạm vi quản lý, bảo đảm phù hợp với đặc thù của từng vị trí việc làm, tính chất nghề nghiệp và yêu cầu nhiệm vụ của viên chức quản lý.

Đây là quy định quan trọng, có ý nghĩa lớn sau khi thực hiện chính quyền địa phương 02 cấp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý, tạo cơ chế thu hút nhân tài và xử lý linh hoạt các trường hợp đặc biệt trong bổ nhiệm cũng như đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số theo Nghị quyết số 57-NQ/TW, ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia./. 

                                                                                      Phan Hoa