Ngăn chặn từ sớm hiểm họa loạn thần do ma túy tổng hợp (“ngáo đá”) và người mắc bệnh tâm thần trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk

Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh Đắk Lắk đã ban hành Công văn số 07546/UBND-NC ngày 10/11/2025 về việc tăng cường công tác quản lý, phòng ngừa người sử dụng ma túy tổng hợp có biểu hiện loạn thần (“ngáo đá”) và người mắc bệnh tâm thần có nguy cơ xâm phạm trật tự an toàn xã hội. UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành, đơn vị, địa phương triển khai đồng bộ các giải pháp theo chức năng, nhiệm vụ được giao nhằm bảo đảm ổn định địa bàn và an toàn của Nhân dân.

Hiện nay, trên phạm vi cả nước vẫn ghi nhận nhiều vụ việc nghiêm trọng do người mắc bệnh tâm thần hoặc người sử dụng ma túy tổng hợp gây ra, ảnh hưởng lớn đến an ninh, trật tự xã hội. Tại Đắk Lắk, tuy chưa xuất hiện vụ việc đặc biệt nghiêm trọng liên quan các đối tượng “ngáo đá”, nhưng đã có trường hợp người nghiện ma túy hoặc người rối loạn tâm thần thực hiện hành vi phạm tội, trong đó có vụ án nghiêm trọng liên quan hành vi giết người.

UBND tỉnh đánh giá nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ một số hạn chế như: công tác quản lý người bệnh tại cộng đồng còn chưa đồng bộ; nhiều gia đình chưa có kỹ năng giám sát, thậm chí có trường hợp che giấu bệnh; cơ sở điều trị còn hạn chế so với nhu cầu thực tế; việc phối hợp liên ngành trong quản lý, thống kê và dự báo diễn biến tâm thần, loạn thần do sử dụng ma túy tổng hợp còn chưa thật sự chặt chẽ.

Từ thực trạng trên, UBND tỉnh chỉ đạo toàn hệ thống chính trị vào cuộc mạnh mẽ. Các sở, ngành, UBND xã, phường phải phân công rõ trách nhiệm người đứng đầu và cán bộ phụ trách; tăng cường kiểm tra, giám sát, kịp thời biểu dương đơn vị triển khai hiệu quả và chấn chỉnh những trường hợp thiếu nghiêm túc, chưa đáp ứng yêu cầu.

Công an tỉnh được giao vai trò nòng cốt trong việc tham mưu, chỉ đạo toàn diện các biện pháp phòng ngừa và xử lý tội phạm liên quan người rối loạn tâm thần hoặc người sử dụng ma túy tổng hợp có biểu hiện loạn thần. Các nhiệm vụ trọng tâm gồm: rà soát, quản lý địa bàn, đấu tranh triệt phá các điểm mua bán ma túy; phát hiện, ngăn chặn và xử lý nghiêm các đối tượng gây mất an ninh trật tự; phối hợp giám định tình trạng tâm thần để áp dụng biện pháp quản lý phù hợp; hướng dẫn Nhân dân nhận biết dấu hiệu nguy hiểm và cách xử lý an toàn; tăng cường quản lý người sau cai nghiện để hạn chế tái nghiện và nguy cơ vi phạm pháp luật.

Song song với công tác phòng ngừa và đấu tranh, UBND tỉnh cũng chỉ đạo tăng cường các hoạt động hỗ trợ, can thiệp về y tế và xã hội. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch và cơ quan báo chí của tỉnh được yêu cầu đẩy mạnh tuyên truyền về tác hại của ma túy tổng hợp và các biện pháp quản lý, chăm sóc người “ngáo đá” tại cộng đồng. Sở Y tế chỉ đạo hệ thống y tế cơ sở theo dõi người bệnh đang điều trị tại cộng đồng; tổ chức tập huấn nâng cao năng lực cán bộ y tế; phối hợp lực lượng Công an trong công tác xét nghiệm, điều trị và phục hồi chức năng cho người bệnh. UBND các xã, phường tiếp tục thực hiện tốt chính sách hỗ trợ người bệnh tâm thần có hoàn cảnh khó khăn, đồng thời tăng cường các giải pháp hỗ trợ người sau cai nghiện tái hòa nhập cộng đồng.

Ngoài ra, để đảm bảo xử lý nghiêm minh và phòng ngừa rủi ro, UBND tỉnh đề nghị Viện Kiểm sát nhân dân và Tòa án nhân dân tỉnh phối hợp chặt chẽ trong điều tra, truy tố, xét xử các vụ án liên quan người tâm thần hoặc người “ngáo đá”, bảo đảm đúng pháp luật, không để oan sai hoặc bỏ lọt tội phạm. Đồng thời, các cơ quan chức năng cần tiếp tục nghiên cứu, kiến nghị hoàn thiện chính sách pháp luật nhằm tháo gỡ khó khăn trong quản lý và xử lý nhóm đối tượng đặc thù này.

Nhằm tạo chuyển biến đồng bộ từ cơ sở, UBND tỉnh phát động phong trào xây dựng mô hình “xã, phường không có ma túy”. UBND xã, phường được giao rà soát, cập nhật danh sách người sử dụng ma túy tổng hợp có biểu hiện loạn thần và người mắc bệnh tâm thần; phối hợp gia đình theo dõi, tư vấn, hỗ trợ can thiệp và đưa đi điều trị kịp thời, góp phần phòng ngừa các hành vi nguy hiểm, giữ gìn an ninh trật tự tại địa phương./.

Đặng Hợi