Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật - Bước đệm quan trọng nâng tầm nền kinh tế

Ngày 27/9/2025, Thủ tướng Chính phủ đã chính thức phê duyệt Kế hoạch triển khai thi hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật. Với lộ trình hành động bài bản, quyết liệt, Kế hoạch này không đơn thuần là một văn bản chỉ đạo thông thường, mà được xem như "bản lề" then chốt để hiện thực hóa những đổi mới mang tính đột phá của Luật, đặt nền móng cho một nền sản xuất hiện đại, có sức cạnh tranh cao.

Một lộ trình hành động bài bản và khẩn trương

Kế hoạch của Thủ tướng Chính phủ phác thảo một lộ trình rõ ràng với những mốc thời gian cụ thể, thể hiện tính khẩn trương cao độ. Trọng tâm là 06 nhóm nhiệm vụ lớn:

1. Tuyên truyền, phổ biến sâu rộng nội dung Luật đến tất cả các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp và người dân, bắt đầu ngay từ Quý IV/2025.

2. Rà soát toàn diện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật hiện hành để kịp thời sửa đổi, bãi bỏ những quy định trái với tinh thần của Luật mới. Hạn chót cho việc báo cáo kết quả là tháng 10/2025.

3. Xây dựng và ban hành hai Nghị định quan trọng trước ngày 01/12/2025, bao gồm Nghị định quy định chi tiết thi hành Luật và Nghị định về điều kiện kinh doanh dịch vụ đánh giá sự phù hợp.

4. Xây dựng Chiến lược tiêu chuẩn quốc gia trình Thủ tướng Chính phủ trước ngày 30/4/2026, định hình tầm nhìn dài hạn cho hệ thống tiêu chuẩn Việt Nam.

5. Tập trung nguồn lực xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng và thúc đẩy công bố hợp chuẩn, hợp quy trên môi trường điện tử.

6. Bộ Quốc phòng, Bộ Công an xây dựng các quy định đặc thù cho lĩnh vực quốc phòng, an ninh vào năm 2026.

"Chìa khóa" số và tầm nhìn chiến lược

Kế hoạch này không dừng lại ở việc triển khai một đạo luật thông thường. Nó chạm đến những vấn đề cốt lõi để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Đòn bẩy từ chuyển đổi số: Việc ưu tiên kinh phí cho Cơ sở dữ liệu quốc gia và thủ tục điện tử không chỉ đơn giản là hiện đại hóa. Đây chính là "chìa khóa" để minh bạch hóa thông tin, giảm thiểu chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp, và tạo ra một hệ sinh thái tiêu chuẩn mở, dễ tiếp cận. Khi mọi thủ tục công bố hợp chuẩn, hợp quy được thực hiện trực tuyến, hàng rào kỹ thuật sẽ được tháo bỏ, thúc đẩy lưu thông hàng hóa.

Định vị Việt Nam trên bản đồ tiêu chuẩn thế giới: Việc xây dựng Chiến lược tiêu chuẩn quốc gia cho thấy tầm nhìn dài hạn. Thay vì chỉ thụ động áp dụng, chúng ta chủ động định hình các tiêu chuẩn cho những sản phẩm, ngành hàng thế mạnh. Điều này không chỉ phục vụ xuất khẩu mà còn bảo vệ thị trường nội địa, nâng cao uy tín "Made in Vietnam".

Tạo sân chơi bình đẳng và khoa học: Hoạt động rà soát pháp luật toàn diện sẽ "dọn dẹp" những quy định chồng chéo, mâu thuẫn, tạo ra một môi trường pháp lý thông thoáng, minh bạch. Đây là yếu tố then chốt để thu hút đầu tư, đặc biệt là từ các tập đoàn công nghệ cao yêu cầu một hệ thống tiêu chuẩn rõ ràng và ổn định.

Sự chủ động là yếu tố then chốt thành công

Để Kế hoạch của Thủ tướng Chính phủ thực sự đi vào cuộc sống, sự chủ động từ mọi phía là không thể thiếu.

1. Đối với các cơ quan quản lý nhà nước: Cần nhanh chóng xây dựng kế hoạch chi tiết, cụ thể hóa các nhiệm vụ được giao. Việc rà soát văn bản phải được thực hiện nghiêm túc, không qua loa, đặc biệt chú trọng đến tính thực tiễn và khả thi của các quy định mới.

2. Đối với cộng đồng doanh nghiệp: Đây là thời điểm vàng để các doanh nghiệp chủ động tìm hiểu, cập nhật những thay đổi của Luật. Thay vì thụ động chờ đợi, doanh nghiệp cần tích cực tham gia góp ý cho các dự thảo văn bản hướng dẫn, chuẩn bị nguồn lực để thích ứng và tận dụng các cơ chế mới, đặc biệt là xu hướng số hóa.

3. Đối với người tiêu dùng: Luật mới và việc triển khai hiệu quả sẽ là "tấm lá chắn" vững chắc hơn bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Việc hình thành cơ sở dữ liệu quốc gia sẽ giúp người dân dễ dàng tra cứu, kiểm chứng thông tin về chất lượng sản phẩm, từ đó có những lựa chọn sáng suốt.

Có thể nói, Kế hoạch triển khai Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật (sửa đổi) chính là hồi chuông báo hiệu một giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ trong tư duy quản lý chất lượng. Thành công của nó sẽ không chỉ được đo đếm bằng số văn bản được ban hành, mà bằng sự lan tỏa của văn hóa chất lượng, sự lớn mạnh của doanh nghiệp và sự tin tưởng của người tiêu dùng vào hàng hóa Việt Nam./.

Lê Thủy