Ngày 30/01/2011, Chính phủ ban hành Nghị định số 12/2011/NĐ/CP về tổ chức và chính sách đối với thanh niên xung phong. Theo đó, thanh niên xung phong được tổ chức dưới các hình thức: Tổng đội Thanh niên xung phong; Trung tâm, Trường giáo dục lao động xã hội. - Tổng đội Thanh niên xung phong: được Nhà nước cấp kinh phí để thực hiện các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội tương ứng với nhiệm vụ được giao; bảo đảm cho các hoạt động thường xuyên của bộ máy quản lý; được giao quyền sử dụng đất, giao rừng và được miễn, giảm thuế sử dụng đất trong thời gian thực hiện dự án theo quy định của pháp luật; được quyền vay vốn tín dụng ưu đãi để sản xuất và được ủy thác vay vốn của Ngân hàng chính sách xã hội cho đội viên thanh niên xung phong thuộc Tổng đội để sản xuất, cung ứng dịch vụ theo quy định của pháp luật.
- Trung tâm, Trường giáo dục lao động xã hội: được hưởng chính sách ưu đãi đối với hoạt động cai nghiện và giải quyết việc làm cho người sau cai nghiện, họat động dạy nghề theo quy định pháp luật. Ngoài ra, doanh nghiệp thuộc tổ chức thanh niên sung phong sản xuất, cung ứng các sản phẩm, dịch vụ công ích do Nhà nước giao được cấp kinh phí tương ứng và được hưởng cơ chế, chính sách, ưu đãi khác theo quy định của pháp luật.
- Đội viên thanh niên xung phong: được hưởng tiền công và các chế độ, chính sách khác theo quy định của pháp luật; được Nhà nước cấp trang phục theo niên hạn 2 năm/lần; được tạo điều kiện nâng cao trình độ học vấn, nghề nghiệp, hoạt động văn hóa, nghệ thuật, vui chơi, giải trí, thể dục, thể thao, bảo vệ sức khỏe. Đội viên thanh niên xung phong trong khi thực hiện nhiệm vụ, nếu có hành động dũng cảm, bảo vệ an ninh quốc gia, tài sản của Nhà nước và tính mạng của nhân dân, nếu bị thương thì được hưởng chính sách như thương binh, nếu hy sinh thì được công nhận là liệt sỹ theo quy định của pháp luật.
Đội viên thanh niên xung phong cũng được tạm hoãn gọi nhập ngũ trong thời bình khi đang làm việc ở vùng khó khăn. Đội viên có 5 năm liên tục làm việc trong tổ chức thanh niên xung phong được xét tặng Kỷ niệm chương thanh niên xung phong. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ, đội viên thanh niên xung phong được cấp Giấy chứng nhận hoàn thành nhiệm vụ thanh niên xung phong theo quy định.
Ngoài ra, đối với đội viên thanh niên xung phong làm nhiệm vụ ở vùng khó khăn, ngoài việc được hưởng các chính sách trên, còn được hưởng sinh hoạt phí trong 6 tháng đầu, kể từ khi tham gia thanh niên xung phong; được tạm hoãn thực hiện nghĩa vụ quân sự trong thời gian tham gia thanh niên xung phong. Bên cạnh đó, sau khi hoàn thành nhiệm vụ, nếu có nguyện vọng cư trú lâu dài tại nơi thực hiện nhiệm vụ thì được cấp có thẩm quyền giao quyền sử dụng đất, được hưởng chính sách ưu đãi của Nhà nước về phát triển kinh tế xã hội đối với vùng khó khăn và chính sách di dân tái định cư theo quy định của pháp luật. Trường hợp trở về địa phương, được cấp tiền tàu xe đi đường, được hưởng trợ cấp một lần theo mức mỗi năm làm việc trong đơn vị thanh niên xung phong bằng một tháng tiền công hoặc tiền lương đang hưởng, được áp dụng chính sách ưu tiên về tuyển sinh, tuyển dụng, học nghề, sắp xếp việc làm như đối với người đã hoàn thành nghĩa vụ quân sự...
Nghị định có hiệu lực thi hành kể từ ngày 26/3/2011. Bãi bỏ Quyết định số 770/TTg ngày 20/12/1994 của Thủ tướng Chính phủ về tổ chức và chính sách đối với thanh niên xung phong.
Gia Bảo
